In deel 1 van deze serie hebben we besproken waarom het moeilijk is om de investering in een conditiebewakingssysteem financieel te rechtvaardigen. Om vanaf hier verder te gaan, wordt in dit tweede deel beschreven wat er nodig is om een zo volledig en nauwkeurig mogelijk financieel beeld te creëren, dat de aanschaf van het conditiebewakingssysteem financieel kan rechtvaardigen.
Ten eerste is inzicht in betrouwbare prestatiegegevens van de installatie uit het verleden vereist. Daarnaast is informatie over andere apparatuur, waarvan de werking kan worden verbeterd en storingen kunnen worden voorkomen, van cruciaal belang.
Ten tweede is een effectief financieel beeld van de bestaande prestaties van conditiebewakingsmaatregelen, zonder dat er een daadwerkelijk conditiebewakingssysteem aanwezig is, erg belangrijk. Hiervoor moeten managers van alle betrokken afdelingen een overzicht geven van de kosten die onder hun verantwoordelijkheid vallen. Dit deel moet relatief eenvoudig financieel te kwantificeren zijn. Verschillende factoren zijn relevant voor onderhoudstechniek.
Kosten door productieverlies en overwerk
Zowel productieverlies als overwerk als gevolg van niet geplande downtime zijn relatief eenvoudig financieel te kwantificeren. Tien uur downtime betekent bijvoorbeeld dat er 7000 componenten (product) niet gemaakt kunnen worden en 1000 beschadigd raken door ongeplande downtime en het opnieuw opstarten van de machine. Als één onderdeel 10 euro kost, komt dit neer op 80.000 euro aan kosten door ongeplande downtime. De kosten van de extra werkuren die nodig zijn voor onderhoud aan de machine (zie figuur 1) moeten hierbij worden opgeteld.
Figuur 1. Typisch kostenmodel voor productieverliezen
Kosten door leveringsverplichting, productiecorrectie en kwaliteitsverlies
Sommige factoren zijn financieel moeilijker te kwantificeren dan de bovengenoemde. Zo kan ongeplande downtime ervoor zorgen dat de levering van producten aan klanten vertraging oploopt, of slijtage van de machine kan leiden tot kwaliteitsverlies van producten. Beide leiden tot ontevredenheid bij de klant, die financieel moeilijk te kwantificeren is. Bovendien kunnen afspraken over leveringsverplichtingen leiden tot hoge kosten als gevolg van boetes of de noodzaak om producten van concurrenten te kopen.
Bovendien kunnen, indien mogelijk, wijzigingen in het 'normale' productieschema nodig zijn om het productieverlies te compenseren. Dit kan nodig zijn omdat het bedrijf een leveringsverplichting heeft tegenover zijn klanten.
Afzonderlijk gezien lijken deze kosten misschien beheersbaar, maar als ze bij elkaar worden opgeteld, wordt al snel duidelijk dat ze een groot probleem vormen.
Frequentie en duur van storingen
Het moeilijkst te bepalen, en wat nooit met zekerheid kan worden bepaald, is de frequentie waarmee storingen optreden en de duur van deze storingen. Prestatierapporten uit het verleden van de installatie kunnen helpen om een nauwkeurige schatting te maken van zowel de frequentie als de duur van storingen en de kosten die daaruit voortvloeien. Dit biedt echter geen zekerheid voor de toekomst. Het kan wel mogelijk zijn om een trend te identificeren waarin de storingen zich voordoen. Als deze er niet is en de storingen volledig willekeurig optreden, kunnen deze prestatierapporten inzicht geven in de kosten (per uur) die een gemiddelde downtime veroorzaakt.
Kosten door veroudering van de fabriek
Dat een fabriek en de machines in de fabriek verouderen lijkt een gegeven. Je kunt niet voorkomen dat machines aan slijtage onderhevig zijn. Trillende lagers of tandwielkasten kunnen bijvoorbeeld leiden tot slijtage aan verschillende machineonderdelen, die vervolgens worden vervangen zonder dat er een direct verband is met deze vibratie. Dit verhoogt de kosten voor het vervangen van machineonderdelen (zie afbeelding 2).
Figuur 2. Typisch kostenmodel voor een levenscyclus zonder conditiebewaking
Voorspellend onderhoud biedt een manier om sneller inzicht te krijgen en voorspellingen te doen over mogelijke toekomstige slijtage en de oorzaken daarvan. Op basis van meerdere analyses zoals trendanalyse en spectrumanalyse, die mogelijk wordt gemaakt door gegevens van het conditiebewakingssysteem, kunnen nauwkeurige uitspraken worden gedaan over de conditie van de machine/fabriek en mogelijk noodzakelijke onderhoudsmaatregelen. Deze analyses geven duidelijk aan waar en waarom onderhoud nodig is.
Kosten van huidige (preventieve) onderhoudsstrategie
Er moet natuurlijk rekening worden gehouden met de kosten van de huidige onderhoudsstrategie omdat deze (gedeeltelijk) worden vervangen door het conditiebewakingssysteem. Dit zal over het algemeen relatief eenvoudig te achterhalen zijn. Het omvat de huidige kosten van: lonen, reserveonderdelen, overhead, enz. Deze kosten zullen toenemen naarmate de fabriek ouder wordt (zie figuur 3).
Figuur 3. Typisch kostenmodel voor een preventieve onderhoudsstrategie
Ga verder met deel 3 van deze serie:
Financiële argumentatie en de gevolgen van een onderhoudsbeleid met een conditiebewakingssysteem
